Dzisiaj wpadł mi w ręce tekst o nazwach kopalń węgla kamiennego na Śląsku. Mieszkałam w Raciborzu spory okres mojego życia; więc to jakby także kawałek, może bardzo mały, ale i mojego Śląska :).
Oto i tekst:
Kompania
Węglowa:
Bielszowice – od nazwy wsi zwanej wcześniej
Bielczowice
Bobrek-Centrum – Bobrek to dzielnica Bytomia;
nazwa wzięła się najprawdopodobniej od znajdujących się tam wcześniej siedlisk
bobrów
Bolesław
Śmiały – nazwana
na cześć polskiego króla
Brzeszcze – od gminy Brzeszcze
Chwałowice – od nazwy wsi Chwałowice
(wywodzącej się od imienia Chwał)
Halemba-Wirek – Halemba to dzielnica Rudy
Śląskiej, która wzięła nazwę od słynnego tam rodu kuźniczego; Wirek to część
dawnej kopalni Polska-Wirek.
Jankowice – od nazwy wsi
Knurów – od gminy Knurów, której nazwa
wywodzi się od nazwiska pierwszego właściciela osady, Knura (Knurowskiego?)
Marcel – powstała w 1945 r. jako Emma, ale
w 1949 r. nadano jej imię Marcel na cześć komunistycznego działacza Józefa
Kolorza (pseudonim Marcel)
Piast – najpierw taka kopalnia istniała w
XIX w., ale wchłonęła ją kopalnia Ziemowit (według legendy Ziemowit, książę
Polan, był synem Rzepichy i właśnie Piasta), więc zdecydowano, że historyczną
nazwę polskiej dynastii przejmie kopalnia Bieruń
Piekary – od nazwy miasta Piekary Śląskie
Pokój – założyli ją Niemcy w XIX w.,
nazywała się Gottessegen (czyli błogosławieństwo boże)
Rydułtowy-Anna – od miasta Rydułtowy (Annę
przyłączono w 2004 r.)
Sośnica-Makoszowy – Sośnica wzięła nazwę od
okolicznych lasów sosnowych w Zabrzu (tak też nazywa się dzielnica), Makoszowy
zaś pochodzi od miejscowości Makoszowy (jako samodzielna kopalnia, przed
połączeniem z Sośnicą, była kontynuacją kopalni Guido – dziś zabytkowej,
udostępnionej do zwiedzania dla turystów)
Szczygłowice – od nazwy miejscowości pochodzącej
od ptaka – szczygła, położonej na terenach, gdzie żyły szczygły; dziś
Szczygłowice są dzielnicą Knurowa
Ziemowit – od księcia Polan z kronik Galla
Anonima, który według tych relacji objął władzę po obaleniu Popiela
Katowicki
Holding Węglowy:
Murcki-Staszic – tak dziś nazywa się też dzielnica
Katowic, ale geneza nazwy jest ciekawa. Związana jest z legendą, która głosi,
iż dawno temu dzieci wyszły do lasu na wypas świń. Zwierzęta, ryjąc w ziemi,
znalazły czarne kamienie. Dzieci bawiły się nimi, ale kamienie brudziły
(„umurckane” to w śląskiej gwarze umorusane). Mama zdenerwowała się i wrzuciła
kamienie do pieca. Te zaczęły się palić i dawać ciepło. Okazało się, że to był
węgiel. Językoznawcy stwierdzają, że słowo Murcki pochodzi z gwary śląskiej i
oznacza ludzi umorusanych, brudnych. Odnosiło się to prawdopodobnie do
górników, którzy wracali z pracy brudni, ponieważ kopalnia nie miała własnej
łaźni – jak tłumaczył prof. Jan Miodek. Nazwa ruchu Staszic pochodzi
od nazwiska oświeceniowego pisarza i publicysty Stanisława Staszica.
Mysłowice-Wesoła – od miasta i gminy przyłączonych w
1975 r. do Mysłowic; dziś Wesoła to dzielnica Mysłowic
Wieczorek – nosi imię Józefa Wieczorka,
powstańca śląskiego, pracownika tego zakładu
Wujek – w latach 20. XX w. zmieniono
nazwę na polską z niemieckiej Oheim znaczącej dosłownie „wuj”
Jastrzębska
Spółka Węglowa:
Borynia-Zofiówka – nazwa ruchu Borynia pochodzi o
nazwy dzielnicy w Jastrzębiu Zdroju, a Zofiófka od nazwy pierwszej
lokalizacji – osiedla rolniczego (w 1974 r. przemianowano ją na Manifest
Lipcowy, do starej nazwy wraca w 1990 r.)
Budryk – od 2008 r. kopalnia z Ornontowic
wchodzi w skład JSW, jej nazwa pochodzi od nazwiska pierwszego w historii
polskiego doktora górnictwa (1928 r.) Witolda Budryka, prof. AGH i późniejszego
jej rektora (zmarł w 1958 r.)
Jas-Mos – powstała z połączenia zakładów Jastrzębie i
Moszczenica (stąd skrót)Krupiński – od nazwiska Bolesława Krupińskiego, górniczego specjalisty, profesora AGH i Politechniki Śląskiej
Pniówek – od nazwy wsi
Południowy Koncern Węglowy:
Janina – kopalnia w Libiążu, nazwa najprawdopodobniej od
imienia legendarnej miejscowej pasterkiSobieski – od nazwiska króla Jana III Sobieskiego
Lubelski Węgiel Bogdanka:
Samodzielna kopalnia na terenie gminy Puchaczów, nazwa pochodzi od nazwy
wsi, w której się znajduje
Siltech:
Skrót od "śląskiej techniki" (Silesia + technika)
Silesia:
Nazwa pochodzi od łacińskiej nazwy Śląska (Silesia), używanej także w innych
językach"Tekst za ekonomia24.pl.
Ciekawy, a i owszem, ale z brakami. Cisną mi się na usta nazwy jak np. "Rymer" czy "Gottwald", miałem swego czasu okazję bywać dosyć często na teranie dawnej KWK "Rymer" k/Niedobczyc.
I tyle to o nazwach kopalń, jak pozbieram się w sobie, wrzucę fotki odznak górniczych :).

Brak komentarzy:
Prześlij komentarz